Duurzaamheid staat steeds hoger op de agenda van de overheid, en dat vertaalt zich in concrete regels en verantwoordelijkheden voor bedrijven. Sinds enkele jaren zijn organisaties verplicht om energiebesparende maatregelen te nemen en daarover te rapporteren. Deze verplichting is niet vrijblijvend, maar vormt een belangrijk onderdeel van het nationale klimaatbeleid. Elke organisatie die meer dan 50.000 kWh elektriciteit of 25.000 m³ aardgas(equivalent) per jaar verbruikt, moet voldoen aan deze verplichting.

De informatieplicht energiebesparing

Een van de bekendste vormen van verplichting op het gebied van duurzaamheid is de informatieplicht energiebesparing. Bedrijven en instellingen die boven de energieverbruiksdrempel uitkomen, moeten eens in de vier jaar via het eLoket van de RVO melden welke energiebesparende maatregelen ze hebben genomen. Deze verplichting zorgt voor transparantie en stimuleert energiebewust handelen in de bedrijfsvoering.

De erkende maatregelenlijst (EML)

Voor elke sector is er een erkende maatregelenlijst (EML) opgesteld. De verplichting houdt in dat bedrijven deze lijsten gebruiken als uitgangspunt bij het invullen van hun rapportage. U moet per maatregel aangeven of deze al is uitgevoerd, gepland staat, of niet van toepassing is. Deze verplichting helpt bij het concreet maken van duurzaamheid in de praktijk en maakt vergelijkingen tussen bedrijven mogelijk.

De EED-auditplicht als aanvullende verplichting

Naast de informatieplicht geldt er voor grote ondernemingen ook een verplichting op basis van de Europese Energie-Efficiency Richtlijn (EED). Deze auditplicht houdt in dat bedrijven eens in de vier jaar een uitgebreide energie-audit moeten laten uitvoeren. Hierin wordt in kaart gebracht hoe energie binnen de organisatie wordt gebruikt en waar besparing mogelijk is. Deze verplichting geldt voor bedrijven met meer dan 250 medewerkers of een jaaromzet van meer dan 50 miljoen euro.

Nieuwe verplichtingen vanaf 2025

Vanaf 2025 worden meerdere bestaande verplichtingen aangescherpt. De overheid wil bedrijven niet alleen laten rapporteren, maar ook echt laten uitvoeren. De focus verschuift dus van administratieve rapportage naar controle op daadwerkelijke acties. Uw organisatie moet dan ook kunnen aantonen dat maatregelen daadwerkelijk zijn doorgevoerd. Hiermee krijgt de verplichting een tastbare impact op uw energieverbruik en kostenstructuur.

Toezicht en handhaving

De verplichting wordt gehandhaafd door omgevingsdiensten. Bij een controle moet uw organisatie kunnen laten zien dat aan alle onderdelen van de verplichting is voldaan. Is de rapportage onvolledig of ontbreken er maatregelen zonder goede onderbouwing, dan kan dit leiden tot waarschuwingen of zelfs boetes. Het is daarom van belang om de verplichting niet als administratieve last te zien, maar als een strategisch aandachtspunt.

Integratie van verplichting in duurzaam beleid

Steeds meer organisaties integreren de verplichting in hun bredere duurzaamheidsbeleid. Dat betekent dat energiebesparing niet los wordt aangepakt, maar deel uitmaakt van bredere thema’s zoals circulaire economie, CO₂-reductie en maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO). De verplichting fungeert dan als meetbaar instrument om doelen te realiseren.

Digitale tools en ondersteuning

Om de verplichting te vereenvoudigen, zijn er diverse digitale hulpmiddelen beschikbaar. Het eLoket biedt een gestructureerde manier om informatie aan te leveren, en er zijn rekentools om terugverdientijden en CO₂-reductie te berekenen. Externe adviesbureaus kunnen daarnaast ondersteunen bij het invullen van de verplichting en het opstellen van energiebesparingsplannen.

Conclusie

Voor elke organisatie die actief wil bijdragen aan duurzaamheid, is inzicht in de geldende verplichting onmisbaar. Door te weten welke verplichting van toepassing is en hoe deze praktisch ingevuld kan worden, voorkomt u niet alleen sancties, maar bouwt u ook aan een toekomstbestendig bedrijfsmodel. De verplichting is daarmee niet alleen een wettelijke eis, maar ook een kans om kosten te besparen en duurzaam te ondernemen.